Ik weet het: bewust ademhalen draagt bij aan een gezond lichaam en een rustige geest. En als je aan het bevallen bent is de manier waarop je adem haalt belangrijk voor een voorspoedige bevalling. Je leert dit op die de befaamde ‘puf’ cursussen. Maar ademhalen gebeurt automatisch. Waarom zou ik er dan op moeten letten?
De ademhaling is afhankelijk van hoe je je voelt, wat je denkt, de mensen om je heen en de situatie waarin je zit. Bij voorbeeld: kijk je een enge film of denk je na over iets waar je erg tegenop ziet dan stokt je adem. Stel je nu eens voor dat je in de sauna zit of onder de warme douche staat. Je ademt diep en rustig, en bent ontspannen. Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik kan echt uitkijken naar douchen na een drukke dag! Het voelt letterlijk ‘op adem komen’, zorgen en gedachten spoelen zó van mij af.
Maar wat gebeurt er eigenlijk als je adem haalt? Bij de inademing vul je je longen met lucht. Zuurstof uit de lucht wordt opgenomen in je bloed. Als je vervolgens uitademt geef je koolzuur uit het bloed af aan de lucht, die we vervolgens uitademen.
De zuurstof is belangrijk voor álle lichaamsprocessen. Zonder zuurstof kun je geen eiwitten, vetten en koolhydraten verbranden om het lichaam in leven houden. Koolzuur is belangrijk om de pH-waarde in het bloed, de zuurgraad, goed te houden. Als de zuurgraad niet goed is dat ontstaan klachten als oververmoeidheid, duizeligheid, tintelingen. Een verkeerde ademhaling beïnvloed op deze manier de stofwisseling op een negatieve manier. Aha! Vandaar dat als ik het druk heb mijn stoelgang slecht is...
Hoe kun je nou slecht gaan ademhalen? Iedereen doet het, de hele dag! Dat komt door een helaas overbekende welvaartsziekte: stress. Stress is vaak de boosdoener voor een slechte ademhaling. Stress brengt spierspanning met zich mee. En dat herken ik zelf wel: mijn schouders kunnen pijn doen na een drukke week omdat ik ze steeds op trek. Er komt daardoor minder ruimte in de borstkas waardoor hoger, sneller en oppervlakkiger adem wordt gehaald. Zo komt er minder zuurstof in het bloed en er wordt tevéél koolzuur afgegeven bij de uitademing. De zuurgraad in het bloed verhoogd. Bij chronische stress blijft ook de zuurgraad hoog, met alle gezondheidsproblemen van dien.
Bij zware inspanningen kun je wel 16 keer ademhalen in een minuut terwijl je in rust met 6 keer ademhalen toe kan. Een goede ademhaling geef je je lichaam voldoende zuurstof om optimaal te functioneren. Wetenschappelijke studies tonen aan dat rustig en diep ademhalen helpen bij stress, angst en slaapproblemen. Met weinig zuurstof raken je spieren vlug verkrampt en zijn ze minder rekbaar. Door goed adem te halen brengt je jezelf ontspanning op momenten dat je het nodig hebt. Mmm, zoals... tijdens een drukke week? Of als er iets heftigs te verwerken is in je persoonlijke leven? Handig om te weten!
Wat is dan eigenlijk een goede manier van ademhalen? Onthoud dat de uitademing net zo belangrijk als de inademing. Een goede ademhaling heeft bijvoorbeeld 2 tellen een inademing en 4 tellen een uitademing, of 4 tellen inademen en 8 tellen uitademen. Dit voelt misschien in eerste instantie tegennatuurlijk als je het bewust probeert maar let maar eens op als je in rust bent, dan kom je er van nature dicht bij. Deze manier van ademhalen wordt door yogi’s, astronauten en topsporters gebruikt om lichamelijk optimaal te functioneren en mentaal rustig te zijn.
Stress en angst spannen en verkrampen de spieren. Een
goede ademhaling geeft zuurstof en ontspant. En het feit dat je je
concentreert leidt af van nadenken, piekeren of het hebben van verwachtingen. In mijn geval over of ik de kinderen wel voldoende aandacht heb gegeven, mijn werk wel écht helemaal goed heb gedaan of het altijd achterlopen met de was. Ademhalen geeft vertrouwen. Als ik de tijd neem voor meditatie, yoga en dans dan ervaar ik dat elke keer vlug weer. En toch: hoe drukker ik ben, hoe lastiger het is om tijd te nemen om te ontspannen. Het is een leerproces, zeg maar, dat met vallen en opstaan gaat ;-)
